บุตรคนโตอยู่ในทุ่งนา… รู้สึกโกรธ ไม่ยอมเข้าไปในบ้าน
คริสตชนทุกคนรู้จักเรื่องเล่าในพระวรสารนักบุญลูกาบทที่ 15 นี้เป็นอย่างดี เป็นเรื่องราวของแกะหาย เงินหาย และลูกหาย ซึ่งเรื่องสุดท้ายนี้มีชื่อเรื่องต่างๆ นานา เช่น ลูกล้างผลาญและลูกที่คิดว่าตนทำดีแล้ว บิดาผู้ใจดี ฯลฯ แต่ไม่ว่าชื่อเรื่องจะเป็นอย่างไร ประเด็นหลักที่ไม่ควรหลงไปจากเรื่องเล่านี้นั้นไม่ได้อยู่ที่ลูกทั้งสอง แต่อยู่ที่บิดาผู้รักลูกทั้งสองแม้ว่าจะมีนิสัยแตกต่างกัน รักไม่ต่างกันไม่ว่าจะเป็นลูกคนเล็กที่หลงไปหรือลูกคนที่รู้สึกแปลกแยกและสนใจแต่ตนเอง
เราคุ้นเคยกับลูกคนเล็กผู้ซึ่งไปขอให้บิดา “แบ่งทรัพย์สมบัติส่วนที่เป็นมรดกแก่ลูกเถิด” และออกเดินทางไปยังดินแดนห่างไกล
คำว่า “ห่างไกล” ณ ที่นี้คงไม่ใช่เพียงระยะทางเท่านั้น แต่ห่างไกลทั้งสภาพความเป็นอยู่ ความคิด บริบทสังคม และทำให้ลูกคนเล็กหมดตัว ชีวิตตกต่ำถึงขีดสุดถึงขนาดต้องไปเลี้ยงหมูซึ่งถือว่าเป็นสัตว์สกปรกสำหรับชาวยิว เขาอยากกินอาหารแต่ไม่มีใครให้ อยากกินแม้กระทั่งอาหารของหมู (และหมูก็คงไม่ให้เขากินเช่นกัน)
แม้ว่าลูกคนเล็กจะตกต่ำลำบากเพียงใด เขายังคงดำเนินชีวิตสุจริตจนในที่สุดคิดได้ว่าเขาควร “กลับบ้าน”
และเรารู้ว่าที่บ้านแห่งนี้ บิดาของเขารอคอยการกลับมาของลูกคนเล็กเสมอ
เรื่องน่าจะจบลงตรงนี้ถ้าบ้านหลังนี้มีพี่คนโตรออยู่ด้วย แต่เราก็พบว่าพี่คนโตก็ไม่อยู่บ้านเช่นกัน
พี่คนโตไปอยู่ในทุ่งนา และปฏิเสธไม่ยอมเข้าบ้านเมื่อได้ยินเสียงดนตรีและการร้องรำ จนต้องให้บิดาเดินออกมาพาเข้าบ้านอีกครั้ง
คำพูดของพี่คนโต “ลูกรับใช้พ่อมานานหลายปีแล้ว ไม่เคยฝ่าฝืนคำสั่งของพ่อเลย พ่อก็ไม่เคยให้ลูกแพะแม้แต่ตัวเดียวแก่ลูกเพื่อเลี้ยงฉลองกับเพื่อนๆ แต่พอลูกคนนี้ของพ่อกลับมา เขาคบหญิงเสเพล ผลาญทรัพย์สมบัติของพ่อจนหมด พ่อยังฆ่าลูกวัวที่ขุนอ้วนแล้วให้เขาด้วย” (15:29)
เกิดอะไรขึ้นกับพี่คนโต? พี่คนโตก็ไม่อยู่บ้านแต่ไปอยู่ในทุ่งนาและย้ำว่า “ลูกรับใช้พ่อมานาน ไม่เคยฝ่าฝืนคำสั่ง แต่พ่อไม่เคยให้….” พี่คนโตไม่รู้สึกถึงความเป็นเจ้าของในสิ่งที่เขากำลังทำเพื่อดำเนินกิจการของครอบครัว แต่กลับรู้สึกเหมือนเป็นคนรับใช้ที่ทำบางอย่างเพื่อหวังว่าจะได้อะไร ซึ่งบิดาเองก็ยืนยันว่า “ทุกสิ่งที่พ่อมีก็เป็นของลูก” (15:31)
ไม่ใช่แค่ทรัพย์สมบัติที่เป็นของพี่คนโต แต่ “ลูกชายที่หายไป” ก็เป็นของเขาเช่นเดียวกัน
ในฐานะคริสตชนที่ยังคงซื่อสัตย์ต่อหน้าที่ เราซื่อสัตย์ต่อหน้าที่ในฐานะที่เป็นลูกหรือคนรับใช้? เราอาจไม่ได้เป็นลูกคนเล็กที่ละทิ้งพระเจ้าไปไกล ซึ่งอาจต้องรอให้ชีวิตตกต่ำถึงขีดสุดก่อนถึงคิดได้ (ถึงกระนั้นก็ไม่ควรทำเช่นนี้) แต่เราอาจเป็นลูกคนโตที่ลืมไปว่าเราเป็นลูกของพระเจ้า “ทุกสิ่งที่พ่อมีก็เป็นของลูก” รวมถึงพระทัยเมตตาเช่นเดียวกับพระองค์ด้วย.

…ลาซารัส…